ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΣΑΣ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΣΑΣ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Στο σεμινάριο αυτό, μέσα σε λίγα λεπτά θα ενημερωθείτε για:

Τις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος
Τη συσχέτιση μεταξύ γρίπης και πνευμονιοκοκκικής νόσου
Τις πληθυσμιακές ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ΠΚ νόσου
Την εποχικότητα της ΠΚ νόσου και τις συνέπειές της στην υγεία και την κοινωνία
Τη σημασία του εμβολιασμού έναντι της νόσου
Τις διαφορές μεταξύ των πνευμονιοκοκκικών πολυσακχαριδικών και συζευγμένων εμβολίων
Το νέο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο PCV20
Τις επίσημες συστάσεις, σύμφωνα με το Νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2023

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού παγκοσμίως

Σύμφωνα με τη Μελέτη Παγκόσμιου Φορτίου Νόσου, το 2017 σημειώθηκαν περισσότερα από
10 εκατομμύρια περιστατικά λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού (ΛΚΑ) σε όλες τις ηλικίες¹

Το 2019, οι ΛΚΑ ήταν η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως²

Συνήθη αίτια ΛΚΑ, όπως η πνευμονία, περιλαμβάνουν τον Streptococcus pneumoniae, τη γρίπη και τον SARS-CoV-2^3,4

1. GBD 2017 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators. Lancet. 2018;392(10159):1789-1858. 2. World Health Organization. The top 10 causes of death. Accessed March 29, 2021. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death. 3. GBD 2016 Lower Respiratory Infections Collaborators. Lancet Infect Dis. 2018;18(11):1191-1210. 4. Centers for Disease Control and Prevention. Causes of pneumonia. Accessed March 29, 2021. https://www.cdc.gov/pneumonia/causes.html.

Ο πνευμονιόκοκκος (S pneumoniae) αποτελεί το συχνότερο αίτιο πρόκλησης βακτηριακής πνευμονίας
σχετιζόμενης με γρίπη

Ποσοστό έως
35%^*

των περιστατικών γρίπης καταλήγουν σε βακτηριακή συλλοίμωξη¹, που μπορεί να οδηγήσει σε...

Αυξημένες νοσηλείες και θανάτους²

Η δευτεροπαθής βακτηριακή λοίμωξη σε ενήλικες με γρίπη,
αποτελεί κύριο αίτιο νοσηρότητας και θνησιμότητας^2,3

*Βάσει μιας μετα-ανάλυσης μελετών που δημοσιεύτηκαν μεταξύ του 1982 και του 2014. 1. Klein EY, et al. Influenza Other Respir Viruses. 2016;10(5):394-403. 2. Morris DE, et al. Front Microbiol. 2017;8:1041. 3. Gibson G, et al, eds. European Lung White Book. Sheffield, UK: European Respiratory Society; 2013.

Ποιοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας;

Ηλικιωμένοι > 65 έτων
Ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όπως:
- ΧΑΠ
- Χρόνια καρδιακή νόσο
- Χρόνια ηπατική νόσο
- Διαβήτη
- HIV
- Σοβαρή νεφρική νόσο
- Υπό ανοσοκατασταλτική αγωγή

Η πνευμονιοκοκκική νόσος ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ καθώς παρουσιάζεται και τους 12 μήνες του έτους, με μέγιστες τιμές τις χειμερινές περιόδους

IPD=διηθητική πνευμονιοκοκκική πνευμονία.
^α Με βάση δεδομένα του 2018 που συγκεντρώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Επαγρύπνησης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC). Countries included: Austria, Cyprus, Czechia, Denmark, Estonia, Finland, France, Greece, Hungary, Ireland, Iceland, Italy, Latvia, Distribution of confirmed invasive pneumococcal disease cases by month, EU/EEA, 2018 and 2014–2017 1. European Centre for Disease Control and Prevention (ECDC). Invasive pneumococcal disease Annual Epidemiological Report for 2018. https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/AER_for_2018_IPD.pdf . Accessed March 11, 2020. Reprinted with permission.

Συνέπειες της ΠΚ νόσου στην κοινότητα

Σε ό,τι αφορά την κοινωνική ζωή: μακροχρόνια απουσία από την εργασία, ανάγκη για καθημερινή βοήθεια.

Σε ό,τι αφορά την υγεία: μακροχρόνια νοσηλεία, επανανοσηλεία, θάνατος.
Προϋπάρχουσες παθήσεις μπορούν να επιδεινωθούν: άσθμα, ΧΑΠ, χρόνια βρογχίτιδα, αρτηριακή πίεση, καρδιακή νόσος.

Η αντοχή του πνευμονιόκοκκου στα αντιβιοτικά, αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα παγκοσμίως, για την αντιμετώπισή του. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) τον κατατάσσει μεταξύ των 12 πιο σημαντικών ανθεκτικών βακτηρίων.

Σημείωση: Η Ελλάδα και η Κύπρος ήταν οι χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικών
στην κοινότητα στις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ για το 2016.

Οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων υγείας

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος επιβαρύνουν σημαντικά τα συστήματα υγείας παγκοσμίως, σε ετήσια βάση.
Η πνευμονία της κοινότητας, ενέχει υψηλό οικονομικό κόστος και για το ελληνικό σύστημα υγείας, κυρίως λόγω του κόστους νοσηλείας.

Σε μια μελέτη που εκπονήθηκε από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία», υπολογίστηκε το μέσο άμεσο κόστος της πνευμονίας κοινότητας, τόσο για τους εξωτερικούς όσο και για τους νοσηλευόμενους ασθενείς. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε από την οπτική του τρίτου πληρωτή εκτιμώντας μόνο το άμεσο κόστος, λαμβάνοντας υπόψη τιμές του 2016. Στην ανάλυση συμπεριελήφθησαν 249 ασθενείς, εκ των οποίων 100 εξωτερικοί και 149 νοσηλευόμενοι.
Η συνολική μέση διάρκεια νοσηλείας εκτιμήθηκε στις 11,35 ημέρες.

Naoum P, Liapikou A, Toumbis M, Athanasakis K, Kyriopoulos J. A cost-of-illness analysis for community-acquired pneumonia in Greece. Value in Health. 2017; 20(9): A642.

Πόσο σημαντικός είναι ο εμβολιασμός;

Ο εμβολιασμός αποτελεί το πλέον αποτελεσματικό, προληπτικό μέτρο έναντι των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων.
Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία και Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία, συνιστούν τον εμβολιασμό κατά της ΠΚ νόσου, εκδίδοντας μάλιστα συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες για τη χορήγηση του εμβολίου.

Η προηγούμενη νοσηλεία για COVID-19,
θεωρείται παράγοντας κινδύνου που δικαιολογεί τον εμβολιασμό κατά της ΠΚ νόσου.

Πνευμονιοκοκκικά πολυσακχαριδικά και συζευγμένα εμβόλια

Πολυσακχαριδικό εμβόλιο^1,2 (PPV)	Συζευγμένο εμβόλιο^1,4 (PCV)
Περιέχει πολυσακχαριδικά αντιγόνα	Περιέχει πολυσακχαριδικά αντιγόνα που συνδέονται ομοιοπολικά με μία πρωτεΐνη φορέα
Διεγείρει τα Β-κύτταρα για την παραγωγή αντισωμάτων	Διεγείρει τα Τ-κύτταρα, τα οποία βοηθούν τα Β-κύτταρα στην παραγωγή αντισωμάτων και την πρόκληση ανοσολογικής μνήμης
Ανοσολογική απάντηση ανεξάρτητη από τα Τ-κύτταρα που δεν μπορεί να ενισχυθεί	Ανοσολογική απάντηση εξαρτώμενη από τα T-κύτταρα και ενίσχυση της απάντησης με επανεµβολιασµό

1. Siegrist CA. In: Plotkin et al, eds. Vaccines. 5th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2008:17-36. 2. Pollard AJ, et al. Nat Rev Immunol. 2009;9(3):213-220. 3. Clutterbuck EA, et al. Immunology. 2006;119(3):328-337. 4. de Roux A, et al. Clin Infect Dis. 2008;46(7):1015-1023. 5. Bonten MJM, et al. N Engl J Med. 2015;372(12):1114-25. 6. McLaughlin JM, et al. Clin Infect Dis 2018;67(10):1498–506. 7. Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος Prevenar 13, 10/2021.

Τί διαφοροποιεί το συζευγμένο εμβόλιο;

Ενεργοποιεί διάφορες οδούς στο ανοσοποιητικό σύστημα

Επιδρά στη ρινοφαρυγγική φορεία και οδηγεί σε συλλογική ανοσία (εμπειρία από προγράμματα παιδιατρικού εμβολιασμού)

Προκαλεί ανοσολογική μνήμη, η οποία επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα να θυμάται το αντιγόνο στο μέλλον

Η χρήση συζευγμένων εμβολίων έχει ενισχύσει την προστασία ενάντια στην πνευμονιοκοκκική νόσο, στην οποία μπορούν να προσβλέπουν οι ιατροί και οι ενήλικες που βρίσκονται υπό τη φροντίδα τους^5,6,7

Ανάγκη για ευρύτερη προστασία
λόγω της μεταβαλλόμενης επιδημιολογίας

Η ανάγκη κάλυψης περισσότερων ορότυπων
με αποτελεσματικά εμβόλια, είναι συνεχής

Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα:

Οι συχνότεροι ορότυποι (8, 3, 19A, 22F, 12F, 9N, 15A, 10A, 23B, 6C, 11A) ήταν υπεύθυνοι για ~70% όλων των περιστατικών ΔΠΝ (Διεισδυτική Πνευμονιοκοκκική Νόσο) στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης* για το 2018.
Παρατηρήθηκαν επίσης σημαντικές αυξήσεις στους οροτύπους 8 και 3 (190% και 134%, αντίστοιχα) το 2018 συγκριτικά με το 2014^1,2

ΔΠΝ=διεισδυτική πνευμονιοκοκκική νόσος. *Αναφορές σε επίπεδο χώρας από Αυστρία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο. 1. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Surveillance Atlas of Infectious Diseases – Invasive pneumococcal disease. https://atlas.ecdc.europa.eu/public/index.aspx Accessed Feb 2023. 2. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Annual epidemiological report for 2018: invasive pneumococcal disease. https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/invasive-pneumococcal-disease-annual-epidemiological-report-2018 Accessed Feb 2023.

Το νέο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο PCV20 παρέχει μεγαλύτερη οροτυπική κάλυψη σε σχέση με τα PCV13 και PCV15

Ορότυπος

6Β

18C

19F

23F

19A

22F

33F

10A

11A

12F

15B

17F

Συζευγμένα πνευμονιοκοκκικά εμβόλια

PCV13

PCV15

PCV20

(Μη συζευγμένο) πολυσακχαριδικό εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου

PPV23

Οδηγίες - Εμβολιασμός έναντι
του πνευμονιόκοκκου στους ενήλικες

Νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2023

Συνιστάται 1 δόση του συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου PCV20 στις ηλικίες 18-64 ετών
όταν υπάρχουν συνοδές ιατρικές καταστάσεις ή άλλες ενδείξεις.
Συνιστάται 1 δόση του συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου PCV20 σε ηλικίες άνω των 65 ετών λόγω της ηλικίας.

Οδηγίες - Εμβολιασμός έναντι
του πνευμονιόκοκκου στους ενήλικες

Το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων (Φεβ. 2023) συστήνει και αποζημιώνει 100% μία (1) δόση PCV20 σε όλους, αδιακρίτως τους ανεμβολίαστους ενήλικες >65, όπως και στους <65 με χρόνια νοσήματα και τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Έχει αφαιρεθεί από τις νέες συστάσεις η οδηγία για συμπληρωματική χορήγηση του 23δύναμου πολυσακχαριδικού εμβολίου, καθώς το νέο 20δύναμο συζευγμένο εμβόλιο παρέχει διευρυμένη οροτυπική προστασία.
Το νέο πρόγραμμα, συστήνει σε όσους είχαν ήδη εμβολιαστεί με μία (1) δόση PCV13 (>65 + <65 με χρόνια νοσήματα) μια extra δόση με PCV20 ένα (1) χρόνο μετά τη χορήγηση του PCV13.

Συμπερασματικά

Τα αναπνευστικά νοσήματα, συμπεριλαμβανομένης της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας, ευθύνονται για σημαντικό φορτίο νόσου παγκοσμίως στους ενήλικες.
Η ηλικία και ορισμένες συννοσηρότητες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο πνευμονιοκοκκικής νόσου στους ενήλικες.
Η πνευμονία, σχετίζεται με σημαντική χρήση νοσοκομειακών πόρων και πίεση των συστημάτων υγείας.
Τα συζευγμένα εμβόλια είναι αποτελεσματικά σε όλες τις ηλικίες, επιδρούν στη ρινοφαρυγγική φορεία και οδηγούν σε συλλογική ανοσία.
Ο αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός, δεν υπόκειται σε εποχικούς περιορισμούς και κατά συνέπεια
η διενέργειά του μπορεί να δρομολογηθεί ανεξαρτήτως εποχής.
Το νέο Εθνικό πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων συστήνει και αποζημιώνει πλήρως τη χορήγηση του PCV20.